Adan Zye Bebeklerde Gaz Sancısı

Avrasya Hastanesi\'nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ersin Sarı A\'dan Z\'ye gaz sancısı ile ilgili bilinmesi gerekenleri anlattı.

Uzm. Dr. Esin Sarı

Adan Zye Bebeklerde Gaz Sancısı

Bebeklerin en büyük problemlerinin başında gelen bebeklerde gaz sancısı, özellikle yeni doğanlarda sıklıkla görülüyor. Bebeklerde gaz sancısının oluşturduğu huzursuzluk ve ağlama nöbetleri sebebiyle anne ve babaların yaşadığı endişe ise en az gaz sancısı kadar zorlu bir süreci beraberinde getiriyor. Bebeğe zarar vermeyen ve belirli bir süreyle sınırlı olan gaz sancısı fizyolojik bir süreçtir. Haliyle bu dönemi sürekli endişeli ve kaygılı bir ruh haliyle geçirmek ebeveynlerin kaçınılması gereken bir durumdur. Neredeyse her bebek bu durumu yaşar ve atlatır. Bu noktada ebeveynlerin yapması gereken bu süreci normal bir durum olarak kabul etmek ve bebeklerini rahat edecek şekilde yönetmektir. Uzm. Dr. Esin Sarı

Gaz Sancısının Belirtileri Nelerdir?

• Uzun süren ağlama krizleri,
• Ayaklarını karna çekme,
• Gerinme,
• Karında şişlik,
• Bağırsak seslerinin duyulması,
• Kusma,
• Kabızlık veya sık kaka yapma.

Bebeklerde Gaz Sancısı Neden Olur?

Sindirim sürecinde yiyeceklerin sindirilmesi sonucu oluşan gaz, birçok nedene bağlı olarak görülebilir. Bebekler yetişkinlerden farklı olarak beslenirken ve ağlarken çok fazla hava yutarlar. Eğer yutulan hava geğirme ile geri çıkarılmazsa, sindirim sistemine geçer. Sindirim sisteminde sıkışan bu hava ise bebekte gaz sancısı olarak görülür. Bunun dışında;

• Yeni doğan bebeklerde sindirim ve salgılama sistemi tam olarak gelişmez. Haliyle yetişkinlerde ki benzer bir işleyiş söz konusu değildir. Kısaca anlatmak gerekirse; serotomin bağırsak kaslarını kasarak kramplara neden olur. Melotanin ise bu kasları gevşetir. Ancak bebeklerde ilk 3 aya kadar seratomin salgılanırken melotanin salgılanmaz. Bu sebeple de gaz sancıları meydana gelir.
• Annenin yediği besinlerde gaz sancısı için bir etken olabilir. Eğer emziren anne çay, kola, kahve gibi kafeinli içecekler içiyor, baharatlı gıdalar, kuru baklagiller, lahana, brokoli gibi besinler tüketiyorsa bebekte gaz olması muhtemeldir.

Gaz Sancısı Ne Zamana Kadar Sürer?

Sağlıklı bebeklerde; 2-3 hafta ile 4 ay arasında, haftada 3 günden fazla, günde 3 saat kadar süren ağlama nöbetleri olarak tanımlanan gaz sancıları, 6 aydan sonra bir problem olmaktan çıkar. Genellikle ailenin ilk bebeklerinde ve erkek bebeklerde daha sık olmak üzere görülen bu durum, %40-50 vakada 3. ayın sonunda kaybolurken, %10 vakada 6. aya kadar devam edebilir. Özellikle akşam saatlerinde daha fazla olmak üzere günün aynı saatlerinde olur ve 2-4 saat arası sürebilir.

Gaz Sancısını Gidermek İçin Neler Yapılmalı?

Öncelikle gaz problemlerinin en önemli sebebi hava yutmanın önüne geçebilmek için bebek doğru pozisyonda emzirilmelidir. En uygun pozisyon bebeğin dik tutulmasıdır. Bunun dışında;

• Emziren anneler yediklerine dikkat etmelidir. Annenin sindirim sorunu yaşadığı besinler, kur bakliyat, kabuklu deniz ürünleri vb. gıdalar ve kafeinli içeceklerden uzak durmalıdır.
• Bebeği emzirdikten sonra sırtı sıvazlanmalı, dik pozisyonda ya da parmak uçlarıyla yavaşça sırta vurarak gazı çıkartılmalıdır.
• Bebeğin hava yutmasına sebep olacak, bebeğe büyük gelen biberonlar tercih edilmemelidir.
• Eğer bebek gaz sancısı çekiyorsa karınları üzerinde veya kucakta yüzü yere bakacak şekilde kollarının üzerine yatırmak etkili olabilir.
• Açlık, emme isteği, uyku, uyaran isteği mutlaka gözden geçirilmelidir. Bu ihtiyaçlardan birini karşılamak onun daha sakin ve güvende olmasını sağlar.

Bu Hatalara Düşmeyin

Bebeğin yaşadığı gaz sancısı sebebiyle acı çektiğini düşünen aileler için bu dönem oldukça problemlidir. Haliyle bebeğin acı çektiğini düşünen ebeveynler, gaz sancısını gidermek için bazı hatalara düşebilirler. Bunlar;

• Bebeği az yada çok beslemek.
• Ağlamasını tetikleyen uyaranlar vermek (ses çıkaran oyuncaklar vb.)
• Emziren annenin yediklerine dikkat etmemesi.
• Bebeğin ağlamasına fazla tepki göstermek.
• Bu durumun geçici olduğunu unutup, sık sık doktora başvurma ve ilaçlara yönelme.

Yukarıda da söylediğimiz gibi, gaz sancısı her bebeğin başına gelen doğal bir süreçtir. Bu sebeple yukarıda bahsi geçen hatalara düşmemek hem bebek hem de ebeveynler için en sağlıklı olanıdır. Eğer gaz sancısı sebebiyle bebekte şiddetli bir ağlama hali varsa, bunun yanı sıra kusma, kanlı dışkı, yüksek ateş görünüyorsa endişelenmeli ve bir uzman hekime başvurulmalıdır.