Anaokulu seçiminde nelere dikkat edilmeli?
Anaokulu seçiminde nelere dikkat edilmeli? Okul öncesi eğitimin, bireyin gelişimindeki yeri oldukça önemlidir. Bireyin gelişiminde temel oluşturan bu yıllar; öz bakım, dil gelişimi, bilişsel gelişim, sosyal ve duygusal gelişim, motor gelişim alanlarının büyük ölçüde tamamlandığı dönemdir. Bu durumun farkında olan pek çok ebeveyn, anaokulu seçimine özen göstermekle birlikte seçim konusunda kararsızlık yaşayabilmektedir. Merak edilen bu konuyla ilgili sizlere şu önerilerde bulunabilirim. Öncelikle anaokulundan beklentinizi iyi belirlemelisiniz. Bu konuda her ebeveynin önceliği farklı olabilir. Dolayısıyla sizlerle paylaşacağım önerileri, önceliklerinize göre değerlendirmeniz faydalı olacaktır.
Anaokulu Binası
Anaokulu seçerken dikkat edilmesi gereken hususların başında; okulun fiziki şartlarının okul öncesi eğitime uygunluğu yer almalıdır. Anaokulu binası müstakil yapıda ve bahçeli olmalıdır. Yangın ve doğal afetlere karşı güvenlik önlemlerinin alınmış olması ve binanın deprem yönetmeliğine uygun olarak inşa edilmesi gerekmektedir. Deprem ülkesi olduğumuz gerçeğini dikkate alarak bu konudaki önlemimizi en başta almamız gerekir.
Eğitim Programları
Elbette en önemli konulardan biri de eğitim ve öğretim programlarıdır. Anaokullarında pek çok eğitim modeli uygulanmaktadır. Farklı dönemlerde farklı eğitim modellerinin öne çıktığına hatta popülerleştiklerine de şahit oluruz. Ancak bu durum yanıltıcı olabilir. Ana okullarında uygulanacak eğitim ve öğretim programları bütüncül ve kapsayıcı olmalıdır. Program; bireysel farklılıkları da dikkate alarak, alan uzmanlarınca hazırlanmalı, gelişimi çok yönlü desteklemeli; yabancı dil eğitimi, spor faaliyetleri, sosyal ve sanatsal faaliyetler ile ilgili farklı branşlarla zenginleştirilmelidir. Tüm branşlardaki etkinlikler, alanında yetkin uzmanlar tarafından yürütülmelidir. Bununla birlikte, kullanılan materyaller ve oyuncaklar; çevre dostu, yaş gruplarına uygun ve eğitici olmalıdır.
Danışmanlık Hizmetleri
Ayrıca anaokullarında mutlaka psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetleri sağlanmalıdır. Çocuklar; duygularını tanımaları, ifade etmeleri yönetmeleri ve sosyal becerilerinin geliştirilmesi gibi alanlarda desteklenmeli, tüm bu süreçler psikolojik danışman tarafından gözlemlenerek, düzenli aralıklarda veliye bilgi verilmelidir.
Beslenme Zamanı
Okulöncesi dönemde gelişimi destekleyen önemli alanlardan biri de beslenmedir. Sağlıklı ve dengeli beslenmeyi sağlayan menü; uzman tarafından, mevsime uygun besinler ve işlenmemiş gıdalarla planlanarak, yemekler okulun kendi bünyesinde pişirilmeli ve çocuklara, sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmak için eğitici etkinlikler düzenlenmelidir. Ayrıca çocukların okuldaki beslenme rutinleri ile ilgili velilerin bilgilendirilmesi gerekir. Böylece aileler, çocuklarının akşam öğünlerini, günü dengeleyecek şekilde planlayabilirler.
Eğitim Kadrosu
Bu dönemdeki çocukların gelişimlerinin, öğretmenler tarafından etkin şekilde takip edilebilme- si ve desteklenmesi için öğretmenlerin alanında yetkin ve deneyimli olmaları; sınıfların kalabalık olmaması ve yaş gruplarına göre düzenlenmiş olması gerekir. Buna bağlı olarak, anaokulu seçerken sınıftaki öğrenci sayısına dikkat etmeli ve sınıf kontenjani en fazla 15 olan kurumları tercih etmelisiniz. Ayrıca günlük faaliyetlerin düzenli yürütülebilmesi için kurumda yeterli sayıda eğitim ve destek personeli bulunmalıdır.
Okul Aile İşbirliği
Okulöncesi eğitimde, okul ve aile iş birliği de oldukça önemlidir. Dolayısıyla kurum kültürü, veli ile açık ve düzenli iletişime imkan sağlamalıdır. Gelişimin bütüncül olduğu bilgisi dikkate alınarak; kurumun, çocuğunuzun okuldaki gelişimi ile ilgili sizi bilgilendirmesi gibi, evde ve sosyal yaşamda neler yaptığıyla ilgi de sizden bilgi alması gerekir. Bu amaçla düzenli olarak bireysel veli görüşmeleri planlanmalıdır.
Ayrıca okulda, çocuğunuzun günlük rutini ile ilgili bilgi alabileceğiniz mobil veli bilgilendirme sistemi de kullanılmalıdır. Çocuğunuzun günlük rutini hakkında bilgi alabilmek hem size iyi gelecek hem de buradan edindiğiniz bilgiye dayanarak. akşam çocuğunuzla buluştuğunuzda güne dair sohbet edebilirsiniz. Bunlarla birlikte, okul ve aile iş birliğini gerektiren ilk adim ve en önemli süreçlerden biri olan, çocuğunuzun anaokuluna başlama aşaması ve okula uyum sürecidir. Kurum, uyum sürecini yönetirken velinin okulda bulunmasını desteklemeli ve iş birliği içinde olmalıdır.
Öğretmen veli eğitimleri Dikkat edilmesi gereken diğer bir konu da öğretmen ve veli eğitimleridir. Kuşkusuz ki her dönemin kendine özgü yapısı vardır. Değişen ve gelişen dünyada, çocukların gelişimselliklerini ve ihtiyaçlarını daha iyi tanımlayabilmek ve destekleyebilmek, onlarla daha etkin iletişim kurabilmek için öğretmenlerin de velilerin de öğrenmeye devam etmeleri gerekir. Ancak bu konuda kurumlar sorumluluk almalı ve ihtiyaca cevap verecek nitelik ve nicelikte öğretmen ve veli eğitimleri planlamalıdır. Kurum kültürü; gelişime zemin hazırlayan ve deşiğime uyum sağlayabilen yapıda olmalıdır.
Vizyoner Bakış Açısı
Şunu da unutmamalıyız ki kurumların vizyonu yöneticisinin vizyonu ile paraleldir. Dolayısıyla tüm bu süreçlerin verimli şekilde programlanması ve yürütülebilmesi için kurum yöneticisinin; alanında yetkin, vizyoner ve yönetim becerilerini etkin kullanabilme özelliklerine sahip olması gerekmektedir.
Son olarak; anaokulu araştırma sürecinizde tüm bunlar ve öğrenmek istediğiniz başkaca konularla ilgili sorularınıza, görüştüğünüz kurumlardan açık cevaplar almanız oldukça önemlidir. Ancak kayıt yaptırmadan önce, ilgilendiğiniz anaokulunda çocuğu daha önce eğitim almış ve beklentilerinizin uyuştuğu velilerden referans almanız da faydalı olacaktır. Unutmayın ki tercih ettiğiniz kurumla ve süreçle ilgili sizin zihniniz ne kadar berrak olursa çocuğunuz için de öyle olacaktır.
Bebeklik dönemini bilgi ve becerilerin kazanıldığı önemli bir dönem olarak tanımlayan Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Demet Gülaldı, çocukların erken yaşlarda kitap ile tanışmasının, okul döneminde olumlu etkide bulunduğunu söylüyor. Erken okuryazarlık becerileri için bebeklikte kitap tutmanın dahi etkili olduğunu vurguluyor.
Beyin gelişiminde ilk 3 yılın önemi Beyin gelişiminin yüzde 80’inden fazlasının yaşamın ilk 3 yılında oluştuğu ifade ediliyor ve bu dönemdeki deneyimlerin, beynin gelişimini önemli ölçüde etkilediği söyleniyor. Yaşamın bu değerli: yıllarında ebeveynlerin ve bakım verenlerin çocukların gelişimini desteklemelerinin en iyi yollarından biri de birlikte kitap okumak..
Bebeklikte Kitap Tutma Bile Bir Kazanımdır
Kitap okumak ve kitaplarla tanışmak bebeklik döneminden itibaren çocuklara dil açısından zengin deneyimler sunuyor. Dil açısından zengin etkileşimlerde bulunmak çocukların iletişim becerileri ve olumlu sosyal ilişkileri geliştirmelerine, ebeveyn-çocuk iletişimine, akademik başarısına ve erken okur yazarlığın desteklenmesine yardımcı olur. Bu becerilerin hepsi okulda ve yaşamda başarı için kritik öneme sahip. Basit bir kitap tutma eylemi bile bebeklikten itibaren okula hazır oluş durumunu destekler.
Duyguları Anlama ve İfade Etme Becerileri De Kazanıyorlar
Birleşmiş Milletlerin yayınladığı 2030 Sürdürülebilir Kalkınma hedefleri arasında, 5 yaş altı çocukların kaliteli okul öncesi eğitimine erişmeleri ve tüm çocukların okullaşma oranlarının arttırılması da bulunuyor. Bu amaçla çocukların erken yaşlarda kitap ile tanışması, okula başarısı ve erken okur-yazarlık becerileri için öneriliyor. Erken okur yazarIık bebeklik döneminden başlayan, okuryazarlığa ilişkin bilgi ve becerilerin kazanıldığı bir gelişimsel süreç olarak tanımlanıyor. Erken dönemde kitapla tanışan çocuklar okur gibi yapma, yazı yönünü anlama, dil bilgisi ve fonolojik farkındalık, öykü dinleme, anlama ve anlatma, empati kurma, duyguları anlama, duyguları ifade etme gibi becerileri kazanıyor
Çocuğa uygun kitap nasıl seçilir?
Çocuğunuz için kitap seçerken, onun gelişim düzeyine uygun ve çocuğun ilgisini çekecek kitaplar olmasına dikkat edilmesi gerekiyor. Gelişimsel seviyelerine uygun olmayan kitaplar, çocukların ilgisini çekmeyecektir. Eğlenceli ve eğitici olması beklenen kitabı okumak, sıkıcı bir duruma dönüşebilir. Günümüzde çocuk kitapları hikaye, şiir, masal, bulmaca, alıştırma gibi çeşitli içeriklerde, kalın kartlar, plastik, kumaş, bol resimli, hareketli gibi çeşitli fiziksel yapılarda, davranış ve duygulara yönelik kitaplar, eğitici, eğlendirici, yaratıcı ve neredeyse bebeklik döneminden başlayarak geniş bir yelpazede bulunuyor.