Hamileyken aşı olabilir miyim?
Hamileyken aşı olabilir miyim? Op. Dr. Cevahir Tekcan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı; Pek çok kadın bazı hastalıkların doğacak çocuğuna ve kendisine zararlı olabileceğinin veya aşıların bu hastalıkların bazılarına karşı koruyucu olacağının farkında değildir. Aşıların temel amacı öncelikle sizin bağışıklık sisteminizi güçlendirerek hastalıklara karşı korumaktır. Bebeğiniz sizin bağışıklık sisteminizle birçok hastalık açısından koruma altındadır, Eğer gebelik planlanıyorsa veya gebeyseniz aşılarınızın zamanlamalarını kontrol etmelisiniz. Hangi aşının gebelik sırasında hangi aşının doğumdan sonra yapılması gerektiğini doktorunuzla konuşmalısınız.
Aşılar güvenli mi?
Tüm aşılar FDA gözetiminde güvenlik açısından test edilmiştir. Piyasaya çıktıktan sonra da FDA ve ülkelerin sağlık bakanlıkları tarafından takip edilir. Aşıların tamamı gebelik sırasında güvenle kullanılmaz. Bazı aşlar yumurta içinde üretildikleri için yumurta alerjisi olanlarda birtakım yan etkilere neden olabilir. Alerjilerinizi mutlaka doktorunuzla konuşmanız gerekir. Aşıların temel amacı öncelikle sizin bağışıklık sisteminizi güçlendirerek hastalıklara karşı korumaktır.
Hamileliğimde bana hangi aşılar yapılabilir
Hangi aşının gebelik sırasında hangi aşının doğumdan sonra yapılması gerektiğini doktorunuzla görüşmelisiniz. 1’inci ve 6’ncı aylarda yapılarak aşı tamamlanır.
Grip aşısı
Grip damlacık enfeksiyonu denilen solunum yolu ile bulaşan bir
hastalıktır. Özellikle gebeliğin 2nci ve 3’üncü döneminde geçirildiğinde zatürreye neden olma ihtimali, gebe olmayanların karşılaştırıldığında yüksektir. Amerikan jinekolog ve Obstetrisyenler Birliği (ACOG) 2000 yılı aralık ayında yayınladığı görüşünde salgın mevsiminde hamileliğinin ikinci ya da üçüncü döneminde olan kadınlara grip aşısı olmalarını önerir.
Yine aynı bildiride şeker hastalığı astım, hipertansiyon gibi yüksek risk durumlarının varlığında gebelik yaşına bakılmaksızın grip aşısı yapılması önerilir. Bu gibi yüksek risk faktörleri olmayan kadınlarda ise aşının ilk dönemin sonunda yapılması önerilmektedir. Bununla birlikte aşı sonrası annede gelişen antikorlar bir miktar bebeğe de geçerek yaşamının ilk aylarında onu da gribe karşı koruyacaktır.
Grip mevsimi genelde kasım – nisan .aylarını kapsar. Aşı için en ideal donem ekim ayı ile kasım ayı ortasına kadar olan zaman aralığıdır. Aşı sonrası antikor üretilmesi ve koruyuculuğun başlaması için 1-2 haftaya gerek vardır. Grip aşısının koruyuculuğu yüzde 70-90 arasında değişmektedir. Aşı yumurta içinde hazırlandığı için yumurta alerjisi olanlara yapılmamalıdır.
Hepatit B aşısı
Hepatit B karaciğer iltihabi ve bunun sonucu olarak bulantı-kusma, yorgunluk ve sarılığa neden olan viral bir enfeksiyondur. Bazı hastalarda kronik karaciğer hastalığı, siroz, karaciğer kanseri ve hatta ölüme neden olabilir. Vücut salgıları ve kan yolu ile bulaşır. Virüs testi negatif olan ve daha önce aşılanmamış gebeler hepatit B enfeksiyonu açısından risk altındadır. Hepatit B taşıyan anneler doğum sırasında bu enfeksiyonu bebeklerine geçirebilirler. Aşı doğumdan önce ve doğumdan sonra anne ve bebeği enfeksiyondan koruma amaçlı kullanılır. Așı üç doz yapılır.
Difteri, tetanoz ve boğmaca
Tetanoz aşısı gebelikte her dönemde yapılabilir fakat sıklıkla 30’uncu ayın bitiminden sonra yapılması tercih edilir. Eğer daha önce tetanos aşıları tam olarak yapılmışsa ve son aşılamanın üzerinden 10 yıldan az süre geçmişse gebelik sırasında yapılması gerekmez. Hamilelik sırasında kirli bir metal ile kesilme veya batma gibi tetanos açısından riskli bir durumla karşı karşıya kalınması durumunda aşı ile beraber tetanos immunglobulin de yapılabilir.
Hiç aşılanmamış gebelerin en az iki doz Td aşısı olmaları sağlanmalıdır. İkinci doz doğumdan en az iki hafta önce tamamlanmalıdır, Yeterli süre sağlanamadıysa tek doz Td almış gebenin ve bebeğinin tetanos hastalığı açısından risk altında olduğu dikkate alınmalıdır.
Temiz doğum şartlarının sağlanması ve bebeğin göbek bakımının doğru yapılması daha da önem kazanmaktadır. Boğmaca salgını olan bölgelerde yaşayan gebelerde aşılanma gebelikten önce önerilir. Eğer gebe aşılanacaksa 27-36’nci haftalarda aşı önerilir. Aşı bu şekilde yapıldığında yeni doğanı da boğmacaya karşı korur. Eğer aşı birinci ve ikinci gebelik döngüsünde yapıldıysa gebeye tekrara aşı yapılmaz. Böbrek hastalığı ve şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan gebelere yapılabilmektedir. Fetüs üzerine etkisi kanıtlanmasa da araştırmacılar düşük riskli olduğuna inanmaktadır.